«انتخاب برجسته من در این تورنمنت ترکیه است. کمتر کسی انتظار دارد که آنها عالی باشند اما ترکیه تیم خوبی دارد و میتواند بدرخشد.» این صحبتهای اشلی ویلیامز، کارشناس فوتبال است، که احتمالاً دوست دارد میشد به عقب برگردد و آن حرفها را پاک کند.
این مدافع سابق ولز تنها حامی تیم شنول گونش نبود. کارشناسان دیگری هم بودند که ترکیه را پدیده این رقابتها میدانستند و تصور میکردند این تیم میتواند بزرگان را شکست دهد و به جاهای بالایی برسد.
اما تنها جایی که آنها به آن رسیدند، بازگشت به خانه بود. عملکرد آنها در میان بدترین عملکردهای تاریخ جام ملتهای اروپا قرار گرفت.
شکست سه بر یک مقابل سوییس در باکو کار ترکیه را ساخت. این سومین شکست آنها در سه بازیشان در یورو بود. ترکیه مقابل ایتالیا در بازی افتتاحیه با نتیجه سه بر صفر و سپس مقابل ولز با نتیجه دو بر صفر هم باخته بود.
آنها فقط شکست نخوردند. آنها تحقیر شدند. ایتالیا از همان ابتدای بازی تحت فشارشان گذاشت، ولز آنها را به گوشه رینگ برد و مشت نهایی را زد و سوییس ضربات سختتری نسبت به ولز وارد کرد.
ترکیه در بازی پایانی خود دست کم یک دستاورد داشت و عرفان جان قهوهچی توانست تنها گل این تیم در این رقابتها را بزند. شوت از راه دور او زیبا بود و شایسته آن بود که برای تیمی زده شود که تورنمنت موفقتری داشته است.
اما این تورنمنت برای آنها چقدر بد بود؟ در تاریخ جام ملتهای اروپا، 11 تیم بودهاند که در مرحله گروهی حتی یک امتیاز هم کسب نکردهاند و در میان آنها، ترکیه در سال 2020 پنجمین عملکرد بد را داشته است.
گونش بعد از حذف تیمش گفت که مسئولیت عملکرد ضعیف تیمش را میپذیرد؛ ولی البته گفت که عوامل و چهرههای دیگر هم در این تورنمنت نقش داشتهاند. او گفت: «من مسئول این نتایج هستم اما اشتباهات فردی هم تأثیرگذار بودهاند. پیش از تورنمنت، از ما انتظار میرفت که در فینال بازی کنیم و حالا از ما با این شدت انتقاد میکنند. من به فکر استعفا نیستم. هزینه این ناکامی باید پرداخت شود اما رسانهها هم مسئول هستند، مدیریت تیم هم مسئول است و البته کادر فنی هم مسئول است. این تیم جوان 10 سال آینده فوتبال ترکیه را میسازد اما ما کاملاً آگاه هستیم که چنین عملکردی در این تورنمنت پذیرفتنی نیست.»
ترکیه به عنوان تیم شگفتیساز رقابتها شناخته میشد و امسال هم به دلایل مختلفی، بخت آنها برای کسب نتایج خوب را کم نمیدانستند. ترکیه در مرحله مقدماتی یورو عالی بود، تیمشان بااستعدادتر و باتجربهتر از قبل بود و دو بازی گروهیشان هم در باکو برگزار میشد و تماشاگرانشان میتوانستند حضور پرشماری در ورزشگاه داشته باشند.
اما به نظر میرسد تأخیر یکساله یورو 2020 به دلیل کووید، بیشترین تأثیر منفی را روی ترکیه گذاشت. آنها در مرحله انتخابی یورو 2020 تنها سه بار گل خوردند، که هیچکدام در جریان بازی نبود اما ترکیه در یک سال اخیر بسیار بیشتر گل دریافت کرده است. آنها مقابل هر کدام از سه تیم آلمان، کرواسی و لتونی، سه گل خوردند و برابر صربستان و روسیه هم دو گل دریافت کردند.
ترکیه در تورنمنتهای قبلی، با بازیکنانی به میدان میرفت که بیشتر در لیگ داخلی این کشور بازی میکردند اما بیش از نیمی از بازیکنان ترکیه در یورو 2020 در لیگهای معتبر اروپایی حضور داشتند؛ از جمله سه بازیکن که با لیل قهرمان لیگ فرانسه شده بودند: بوراک ییلماز مهاجم، یوسف یازیچی بال و زکی چلیک مدافع راست.
اما به جز 11 بازیکن اصلی، سایر بازیکنان بسیار بیتجربه بودند. چهار نفر از لیست ترکیه همین ماه گذشته اولین بازی ملی خود را تجربه کردند و مصدومیت جنک توسون، که بهترین گلزن این تیم در مرحله مقدماتی بود، برایشان پرهزینه تمام شد.
گونش البته به نکته امیدوارکنندهای هم اشاره کرد: «این آزمون بزرگی برای ما بود اما گاهی این ناکامیها بیشتر از موفقیتها تجربه به تیم اضافه میکند.»
مریخ دمیرال، مدافع تیم هم موافق بود: «وقتی انتظارات بالا باشد، ناامیدی بزرگتر هم میشود. ما در تورنمنتهای آینده هم بازی خواهیم کرد و نشان میدهیم که چه تیمی هستیم. ما تیم جوانی هستیم و فرصت آن را داریم که این تورنمنت را جبران کنیم. من از مردم کشورمان عذرخواهی میکنم. من به دوستانم اعتماد دارم؛ ما درسهای بسیاری از این تجربه آموختیم.»