مگنوس کارلسن در صفحه اینستاگرام خود تصویری فتوشاپی از مسابقهاش با «بت هارمون» را منتشر کرده است. هارمون قهرمان اصلی سریال مشهور «گامبی وزیر» است که از نتفلیکس پخش شده. کارلسن زیر عکس نوشته: «به نظرم مسابقه نزدیکی میشود.»
اما در واقعیت، کارلسن بهتنهایی در صدر شطرنج دنیا ایستاده است. او بهترین شطرنجباز نسل خود است و رقیبی هم ندارد. با این حال، او میگوید شاید فردی مانند هارمون پیدا شود و از او جلو بزند، به شرط آنکه دنیای شطرنج بیشتر پذیرای زنان باشد.
این ستاره نروژی در مصاحبهای گفته است: «این مشکلی است که سالهاست در شطرنج وجود دارد. جوامع شطرنج با زنان و دختران در این سالها خیلی مهربان نبودهاند. بیتردید فرهنگ باید عوض شود.»
بسیاری میگویند که این سریال نتفلیکس میتواند شرایط را تغییر دهد، اما در شطرنج، مدتی طولانی است که به زنان بها داده نمیشود. نایجل شورت که زمانی به رده سوم دنیا هم رسیده بود، بارها گفت: «مغز مردان به شکلی است که در شطرنج بهتر از زنان عمل میکند». این در حالی است که عصبشناسان با او مخالف هستند. بابی فیشر هم گفته بود که هیچ زن شطرنجباز مشهوری در دوران او وجود ندارد: «آنها به اندازه کافی هوشمند نیستند و باید آنها را فقط در خانه نگه داشت.» حتی گری کاسپاروف هم یک بار گفته بود: «شطرنج مناسب زنان نیست». او البته بعدتر حرفهایش را پس گرفت و مشاور سازندگان گامبی ملکه شد.
کارلسن البته میگوید که این سریال اشتباهاتی هم دارد، مانند غافلگیری بازیکنان از کیش و مات شدن، چرا که آنها از چند حرکت قبل میدانند که چه اتفاقی خواهد افتاد. اما او از تصویری که از هارمون به نمایش درآمده راضی است: «این را دوست داشتم که وقتی بت شروع به نتیجه گرفتن کرد و مشخص شد که تواناییهای زیادی دارد، خیلی نگفتند که او دختر است و نمیتواند در شطرنج خوب باشد. همه این حرفها ناپدید شد. بسیار بسیار جذاب بود که او را تنها بر مبنای تواناییهایش سنجیدند، و نه جنسیتش.»
کارلسن همچنین از نحوه برگزاری مسابقات جهانی ناراضی است. در حال حاضر برای تعیین قهرمان 12 بازی به شکل معمول انجام میشود و در صورت تساوی آنها، یک بازی سریع برگزار میشود. او در سال 2018 مقابل فابیانو کاروانا هر 12 بازی خود را مساوی کرد، و در دیدار سریع پیروز شد. کارلسن میگوید: «در مسابقات جهانی، ایجاد فرصت برای پیروزی دارد سختتر و سختتر میشود. با آمادهسازی بازیکنان، حالا دیگر توانایی ذاتی شما برای بازی شطرنج کمی کماهمیت شده است.»
کارلسن شاید در سال آینده در تورنمنتهای کلاسیک کمتری بازی کند. او شاید وقت بیشتری را صرف تیم فوتبال فانتزی خود کند که در سال گذشته دهم شد، اما در حال حاضر در رده 164.898 قرار دارد. او میگوید: «برای رسیدن به آن جایگاه، نیاز به شانس خیلی زیادی دارم.»
او همچنین قرار است در مسابقات تور قهرمانان شطرنج، با جایزه 1.5 میلیون دلاری حضور داشته باشد. این مسابقات جانشین تور شطرنج مگنوس کارلسن میشود که امسال آغاز شد. قرار است بازیها در آن سریع باشد. شطرنج در حال حاضر در اینترنت بسیار محبوب شده است که یک دلیلش این سریال نتفلیکس است، و دلیل دیگرش همهگیری ویروس کرونا. همچنین مسابقات در توییچ به صورت زنده پخش میشود و گزارشگران جذابی هم در آن حضور دارند.
کارلسن میگوید: «شاید اگر همه شطرنج سریع بازی کنند، در بلندمدت، بازیکنان جوان عملکرد بدتری پیدا کنند. اما در کوتاهمدت، من بیشتر نگران تقلب در مسابقات آنلاین هستم. در تورنمنتهایی که من در آنها هستم مشکلی نیست. اما برایم آشکار است که دیگران، اگر رقیبانشان تقلب کنند، چه احساسی پیدا میکنند. راهی هم برای فرار نیست. افراد زیادی تقلب خواهند کرد و این خیلی بد است. البته در نهایت دست آنها رو خواهد شد.»
کارلسن که در مسابقات شطرنج کلاسیک 125 بازی بدون باخت را پشت سر گذاشت تا اینکه در ماه گذشته شکست خورد، شاید دوست داشته باشد که رقیبانش کمی تقلب کنند تا بازیها جذابتر شود. اما آیا او دوست دارد که رقیبی به قدرت کاسپاروف، فیشر، و البته هارمون داشته باشد؟ او میگوید: «نه، حتی اگر نادال و فدرر هم نباشند، ممکن است به گاسکه یا نعلبندیان ببازید. در تمامی مسابقات قهرمانی دنیا، بازیها مانند نبرد سنگینوزنهاست.»
منبع: گاردین