درگیری‌های داوری در دو هفته ابتدایی لیگ بیستم، یک بار دیگر لزوم وجود سیستم کمک داور ویدئویی (VAR) را به یاد اهالی فوتبال آورده است. تا آنجا که برخی مربیان فوتبال مثل وحید فاضلی، سرمربی نساجی در کنفرانس خبری بعد از بازی برای کاهش اشتباهات داوری خواستار خرید سیستم VAR از سوی فدراسیون فوتبال شدند. موضوعی که یک بار دیگر این سؤال تکراری را بعد از گذشتن چند فصل از شروع پروژه راه‌اندازی VAR به یاد می‌آورد که چرا این پروژه به سرانجام نرسید؟ آیا اینطور که برخی مسئولان می‌گویند فقط هزینه بالای خریداری این سیستم بود که مانع راه‌اندازی آن شد؟

داود رفعتی، رئیس پیشین دپارتمان داوری که نقشی اساسی در برگزاری کلاس‌های آموزشی مربوط به VAR داشت و به واسطه اطلاعاتی که داشت، سازمان لیگ را درباره این سیستم راهنمایی می‌کرد، بهتر از هر شخص دیگری از جزئیات توقف این پروژه با خبر است. او در گفت‌وگو با خبرنگار ایران ورزشی در پاسخ به این سؤال که چرا VAR طبق پیش‌بینی‌ها در نیم فصل دوم فصل نوزدهم راه‌اندازی نشد، می‌گوید: «اگر آقای ممبینی اجازه می‌داد، الان ما در لیگ فوتبال VAR داشتیم.» همین پاسخ از سوی او کافی است تا بدانیم ماجرای توقف VAR فقط به هزینه‌های آن مربوط نمی‌شده است.

 

16 دستگاه 36 هزار یورویی

 نیاز داشتیم

داود رفعتی موضوع راه‌اندازی سیستم کمک داور ویدئویی را از ابتدا اینطور تعریف می‌کند: «موضوع راه‌اندازی سیستم کمک داور ویدئویی (VAR) اصلاً به کمیته داوران مربوط نمی‌شد. این موضوع وظیفه سازمان لیگ است و ربطی به کمیته داوران ندارد. ما مسئول آموزش داوران بودیم. ضمن اینکه من به واسطه حضورم در مسابقات مختلف به عنوان ناظر فیفا، تا اندازه زیادی با این سیستم آشنایی داشتم. در همین راستا آقایان فغانی و دانیال مرادی برای آموزش VAR به داوران در قطر دوره دیدند و قرار شد دوره‌های آموزشی با 24 داور برگزار شود. من از شرکت‌هایی که سیستم استاندارد VAR داشتند فاکتور گرفتم که هر دستگاه 36 هزار یورو قیمت داشت و ما 15 ورزشگاه داشتیم و یک سیستم هم برای آموزش داوران می‌خواستیم که در مجموع باید 16 دستگاه خریداری می‌شد. همه این موارد با آقای تاج چک شده بود و داشت خوب پیش می‌رفت تا اینکه کار رسید به کلاس فیفا که من در آن مدرس بودم. ما خودمان دو سیستم با 4 کانال برای آموزش داشتیم اما چیزی که قرار بود بخریم 16 کانال داشت. قرار شد با همان سیستم‌ها کلاس را پیش ببریم.»

 

شرکت ایرانی برای هر ورزشگاه

 3 میلیارد می‌خواست

رئیس پیشین دپارتمان داوری درباره تغییراتی که هدایت ممبینی با آمدن خود در پروژه راه‌اندازی VAR به وجود آورد، توضیح می‌دهد: «آقای ممبینی که آمد، تیم را به هم ریخت. اعضا را عوض کرد و سیستم دیگری در پیش گرفت که در آن باید کار راه‌اندازی VAR را از صفر شروع می‌کرد. او کلاس آموزش داوران را با سیستم ایرانی برگزار کرد که بسیار کیفیت پایینی داشت. طوری که وقتی من از مدرس فیفا در این کلاس پرسیدم که کیفیت این سیستم‌ها چطور بود؟ گفت از 10 نمره صفر می‌گیرد. یعنی ما هیچ شانسی برای تأیید این سیستم‌ها از سوی فیفا نداشتیم. با این حال شرکت ایرانی برای نصب سیستم در هر ورزشگاه 3 میلیارد خواسته بود! آن هم برای سیستمی که از استانداردهای جهانی خیلی دور بود! این در حالی بود که به قیمت یورو در آن زمان، هزینه هر سیستم خارجی برای هر ورزشگاه یک میلیارد تومان تمام می‌شد. من به آقای تاج گفتم که 3 میلیارد برای سیستم ایرانی خیلی زیاد است. که بعد از آن ایشان استعفا دادند و من از آقای بهاروند خواستم که این پروژه را متوقف کند. ضمن اینکه قرار بود چند ماه بعد انتخابات برگزار شود که اینطور نشد. حالا هم که هر کسی بیاید باید دوباره از صفر شروع کند. ضمن اینکه با بالا رفتن قیمت یورو طبیعی است که قیمت سیستم‌های خارجی هم برای ما گران‌تر تمام می‌شود.»