روزهای پایانی هفته‌ای که گذشت، مصادف بود با هفتمین سالگرد آخرین قهرمانی بسکتبال در آسیا. قهرمانی‌ای که فکر می‌کردیم قرار نیست به این سادگی‌ها از چنگ‌مان دربیاید و حالا حالاها آقای آسیا خواهیم ماند. با این حال همانطور که مشخص است 7 سال گذشته و دریغ از یک قهرمانی دیگر در قاره کهن.

 

    هت‌تریک قهرمانی در مانیل

بسکتبال ایران اولین بار و در سال 2007 بر بام آسیا ایستاد. در دوره‌ای که چینی‌ها هنوز قدرت اول این قاره بودند و ایران تیمی جوان‌تر شده داشت که جویای نام بودند و البته بسیار مستعد. چینی‌ها به واسطه داشتن سهمیه المپیک پکن و میزبانی در این بازی‌ها، تیم اصلی را به جام ملت‌ها نیاوردند و یائومینگ و سایر ستاره‌ها با تیمی دیگر و در رقابت‌های تدارکاتی مشغول بود. می‌ماند لبنان که شانس اصلی کسب عنوان قهرمانی داشت و با ستاره نامداری چون فادی الخطیب به هیچ تیمی راه نمی‌داد.

با این حال ستاره‌های جوان آن روزهای ایران در توکوشیمای ژاپن خوش درخشیدند و با غلبه بر لبنان مدعی در فینال، برای اولین بار قهرمان قاره کهن شدند. در آن مسابقه حدادی با 31 امتیاز و 10 ریباند دبل دبل کرد و در نهایت هم برای اولین بار عنوان ارزشمندترین بازیکن جام یا همان MVP را کسب کرد.

در سال 2009 دیگر ایران مدعی عنوان قهرمانی بود و این بار چینی‌ها هم آمده بودند برای رویارویی با قدرت جدید بسکتبال آسیا. البته که دیگر یائو را در اختیار نداشتند و پس از المپیک پکن خانه‌تکانی جمع و جوری در تیم‌شان انجام شده بود.

در این رقابت‌ها تیم ایران که حالا با تجربه‌تر هم شده بود و اعتماد به نفس تیم قهرمان را هم یدک می‌کشید، همه را شکست داد و در فینال هم چین میزبان را با نتیجه قاطع 70 بر 52 درهم کوبید تا دبل قهرمانی را جشن بگیرد. حدادی در این رقابت‌ها هم میانگین دو رقمی در امتیاز و ریباند، ارزشمندترین بازیکن جام شد.

تیم ایران اگرچه در سال 2011 با آن داستان‌های عجیب و غریب قهرمانی آسیا را از دست داد و به المپیک لندن نرسید اما دو سال بعد و در مانیل فیلیپین بار دیگر نشان داد که حرف اول را در این قاره می‌زند.

رقابت‌هایی که 20 مرداد با قهرمانی ایران به پایان رسید و این بار در دوران افول قدرت‌های دیگر قاره و البته غیبت لبنان، فیلیپین میزبان به فینال رسید و در مقابل چشم تماشاگران خودی باخت و سومین قهرمانی نصیب ایران شد و باز هم حدادی MVP !

 

    هفت سال بدون جام

رقابت‌های بسکتبال در قاره آسیا هر دو سال یک بار برگزار می‌شود. به این ترتیب دوره بعدی پس از 2013 در سال 2015 برگزار شد که انتخابی المپیک 2016 هم بود. جایی که باز هم خیلی‌ها انتظار داشتند تیم ایران با وجود ستاره‌های حالا جا افتاده و با تجربه‌اش به چهارمین قهرمانی برسد و دومین المپیکش را تجربه کند.

اتفاقی که در نهایت نیفتاد و تیم ایران قبل از اینکه به چین برسد، در مرحله دوم فیلیپین را هم نتوانست شکست دهد و به جای فینال در نیمه نهایی به چین رسید، جایی که چینی‌ها تا بن دندان مسلح بودند و در زمین خودشان به راحتی ایران را شکست داده، به فینال رفتند و قهرمان هم شدند.

 

    خداحافظی با جام ملت‌ها

پس از رقابت‌های 2015 دیگر خبری از جام ملت‌ها نبود. فدراسیون جهانی و فیبا آسیا فرمت رقابت‌ها را هم تا حدود زیادی تغییر دادند و از یک طرف دیگر تیم‌های اقیانوسیه (استرالیا و نیوزیلند) هم به این قاره اضافه شدند. نام رقابت‌ها هم تبدیل شد به کاپ آسیا.

در دوره بعدی رقابت‌های آسیایی که در لبنان برگزار شد، تیم ایران با تغییر برخی نفرات به لبنان رفت و اگرچه با شکست همه رقبا به فینال رسید اما در فینال از پس تیم دوم استرالیا هم برنیامد و جام را به این تیم تازه‌وارد داد.

 

    یک نقره دیگر در جاکارتا

رقابت‌های 2017 آخرین دوره‌ای بود که جام قهرمانی در سطح آسیا برگزار شد و دوره بعد در سال 2019 هم به دلیل برگزاری جام جهانی لغو شد. با این حال در میان این دو دوره، بازی‌های آسیایی 2018 اندونزی برگزار شد که آنجا هم بهترین فرصت برای بسکتبال ایران بود تا بتواند پس از پنج سال در آسیا قهرمان شود و در غیاب استرالیا و نیوزیلند، به مدال طلا برسد. اتفاقی که اگر می‌افتاد برای اولین بار در تاریخ بود اما باز هم چینی‌ها یک قهرمانی دیگر را به تلافی همه جام‌های گذشته از ایران گرفتند و نسل طلایی ایران نتوانستند قهرمانی بازی‌های آسیایی را به کلکسیون پربار خود اضافه کنند و این افتخار را برای همیشه از دست دادند.

 

    کسب سهمیه در جام جهانی

بهترین اتفاق بسکتبال در هفت سال اخیر و پس از آخرین قهرمانی در آسیا، در سال 2019 و جام جهانی چین به دست آمد. جایی که اگرچه انتظاری مبنی بر نتیجه عجیب و رسیدن به مراحل بالا هم وجود نداشت اما مهم‌ترین هدف تیم ایران در این رقابت‌ها کسب تنها سهمیه قاره آسیا برای بازی‌های المپیک بود. هدفی که برای رسیدن به آن یک بار دیگر دیوار چین در مقابل‌مان بود. چینی با دو سال تدارک فنی برای این رقابت‌های بزرگ که میزبانش هم بود و خیلی‌ها اینطور پیش‌بینی می‌کردند که این بار هم قرار است با وجود قرعه ساده‌تر میزبان، یک بار دیگر قافیه را به چشم بادامی‌ها ببازیم.

این بار اما شرایط به شکلی عجیب و غریب پیش رفت و تیم ایران در شرایطی که امید صعودش به صفر هم نزدیک شد، در نهایت با چند باخت چین، در جایگاهی بالاتر از این تیم قرار گرفت و برای دومین بار المپیکی شد. المپیکی که البته باید همین روزها برگزار می‌شد اما شیوع کرونا آن را به تأخیر انداخت و قرار است سال آینده برگزار شود.

 

    قهرمانی آسیا؛ آرزوی بزرگ؟

بسکتبال ایران در دوران طلایی خود سه بار در آسیا به عنوان قهرمانی رسید. با این حال در ادوار آتی که از 2021 یا 2022 باید منتظر برگزار شدن‌شان باشیم، قهرمان شدن کار بسیار سخت و شاید تا سال‌های سال نشدنی باشد! آمدن استرالیا و نیوزیلند به رقابت‌های این قاره از یک طرف و بازنشسته شدن ستاره‌های بسکتبال ایران برای دوره‌های آینده، سبب شده تا شانس قهرمان شدن ایران به حداقل برسد و زمان قابل توجهی نیاز باشد تا تیمی ساخته بشود تا بتواند یک بار دیگر ایران را به قدرت اول قاره کهن تبدیل کند.