در ماه‌های منتهی به جام جهانی 2018 تب سفر به روسیه بالا گرفت. وقتی برنامه سه بازی مرحله مقدماتی ایران مشخص شد، ایرانی‌های زیادی، حتی آنها که طرفدار جدی فوتبال نیستند، وسوسه شدند به روسیه بروند و نمایش تیم ملی را از نزدیک ببینند. هیجان جام جهانی و البته سهولت سفر به کشور همسایه مهم‌ترین دلایلی بود که ایرانی‌های زیادی را عازم سن‌پترزبورگ، کازان و سارانسک کرد.
برای ایرانی‌ها سفر خارجی صرفاً با هدف تماشای مسابقه فوتبال یک تجربه جدید است. علاوه بر جام جهانی روسیه، لیگ قهرمانان آسیا هم در سال‌های گذشته فرصتی بوده تا هواداران ایرانی لذت این سفرهای خاص را تجربه کنند، بخصوص خانواده‌ها که در ایران چنین امکانی ندارند.
در جهان اما این سبک از سفر به یک تفریح جدی تبدیل شده و گروهی از هواداران بخش زیادی از درآمد و زمان‌شان را به آن اختصاص می‌دهند. برای آنها نام «گراندهوپر» در نظر گرفته شده است. گزارش نشریه اکیپ که در زیر می‌خوانید شما را به دنیای ویژه این گروه می‌برد و شاید بعد از آن شما هم تصمیم گرفتید یک کلکسیونر ورزشگاه شوید!
«رون کوپنز» حتی نیاز ندارد بشمارد. او دقیقاً می‌داند که تا به حال به چند ورزشگاه مختلف رفته: 438 تا. این هلندی 31 ساله که در شهر استینسیل، نزدیک آیندهوون زندگی می‌کند، یکی از به اصطلاح «گراندهوپر»هاست. گراندهوپر (groundhopper) به کسانی می‌گویند که شیفته دیدن ورزشگاه‌های فوتبال هستند و تلاش می‌کنند به بیشترین ورزشگاه ممکن حین برگزاری مسابقات سفر کنند.
این پدیده در دهه 1970 در انگلیس مطرح شد و از ترکیب دو کلمه ground به معنی زمین فوتبال و hopping به معنی بالا و پایین پریدن درست شده است. به لطف شبکه‌های مجازی استقبال از این علاقه یا تفریح افزایش چشمگیری داشته.
انتشار کتابی با عنوان «یوروپ‌یونایتد» هم به گسترش این ماجرا خیلی کمک کرد. این کتاب روایت یک انگلیسی به نام مت واکر است که در چالشی انفرادی تصمیم گرفته در عرض یک سال برای تماشای مسابقه فوتبال به 55 کشور عضو یوفا سفر کند. بعد از بریتانیا طرفداران این پدیده را می‌توانید در آلمان، هلند و کشورهای اسکاندیناوی پیدا کنید و به تازگی در فرانسه هم مشتاقانی پیدا کرده است.
عموماً این علاقه بعد از تماشای یک بازی خارج از خانه تیم محبوب یک هوادار به وجود می‌آید. برای «رون» این ماجرا از سفر به لندن و ورزشگاه تاتنهام شروع شد. او از شروع هزاره جدید طرفدار آیندهوون شده و 12 سال است که کارت هواداری باشگاه را هم گرفته است. او در سال 2008 برای تماشای بازی تیم محبوبش در یک شانزدهم نهایی لیگ اروپا به لندن سفر کرد. درباره آن روز می‌گوید: «چیزهایی که در وایت‌هارت‌لین دیدم از نظر فرهنگ هواداری با آنچه می‌شناختم کاملاً متفاوت بود و این علاقه در من بوجود آمد که ورزشگاه‌های بیشتری را ببینم.»
رون بعد از آن 33 سفر دیگر در اروپا همراه آیندهوون داشت. او در شروع بیشتر مایل به سفر به ورزشگاه تیم‌های بزرگ اروپا مثل منچستریونایتد، آرسنال، رئال مادرید یا بارسلونا و به قول خودش «تیم‌هایی که بازی‌های‌شان از تلویزیون پخش می‌شود» بوده، ولی بعد از پنج سال توجهش به سمت باشگاه‌های رده‌های پایین‌تر، از دسته دوم تا دسته پنجم جلب شد. رون اضافه می‌کند: «من عاشق ورزشگاه‌های قدیمی با سکوهای چوبی هستم.»
این هوادار هلندی حالا یک هدف مشخص در سر دارد و آن پیوستن به باشگاه 92 تایی‌هاست (Ninety-Two Club). یک هوادار بریستول در سال 1978 این جمع خیلی خاص را بوجود آورد و شامل گراندهوپرهایی است که در تمام ورزشگاه‌های لیگ برتر و لیگ یک، دو و سه فوتبال انگلیس تماشاگر مسابقه فوتبال بوده‌اند. رون توانسته بود در 73 ورزشگاه از این مجموعه حاضر شود و تعطیلات کریسمس اخیر فرصت خوبی بود تا چند سفر جدید به ورزشگاه‌ها را تجربه کند.
چنین سفرهایی برنامه‌ریزی دقیقی لازم دارد و مقدمات آن باید از مدت‌ها پیش فراهم شود. رون می‌گوید: «هر روز به گراندهوپینگ فکر می‌کنم. دائما تاریخ مسابقات و ساعت بازی‌ها که تغییر می‌کند را مرور می‌کنم. تلاش می‌کنم ارزانترین راه سفر را پیدا کنم و در صورت امکان در این مسیر یک مسابقه دیگر را هم ببینم.»
رومن گیلبو، هوادار 29 ساله نانت که از سال 2015 گراندهوپینگ را شروع کرده و تا به حال در 110 ورزشگاه حاضر بوده هم دغدغه مشابهی دارد. او هفته‌ای پنج تا ده ساعت صرف پیدا کردن بهترین پیشنهادات می‌کند. او معمولاً سفر با اتوبوس را ترجیح می‌دهد.
رومن می‌گوید: «گاهی پیش می‌آید که مرخصی نمی‌گیرم و برای جمعه شب اتوبوس می‌گیرم تا شنبه صبح به شهر مورد نظر برسم و یکشنبه برمی‌گردم. برنامه سفر را طوری می‌چینم که بتوانم چند ساعت هم در مرکز شهر بگردم.»
برای رسیدن به این برنامه‌ریزی پیچیده، همکاری بین علاقه‌مندان کلکسیون کردن ورزشگاه‌ها حیاتی است. رومن تجربیاتش از این سفرها را در سایتی که ویژه این تفریح خاص است، منتشر می‌کند؛ «ما دستورالعمل‌هایی به عنوان راهنما داریم تا کسانی که مثلاً مایل به تماشای فوتبال در آلمان هستند، مطالعه کنند. در آن راهنما تجربیات سفر و همچنین نحوه تهیه بلیت توضیح داده شده است.»
او هر وقت نیاز به کمک داشته باشد به صفحه فیسبوک «فوتبال ویکندز» می‌رود که شامل بیش از ده هزار عضو از کشورهای مختلف اروپاست؛ «وقتی برای پیدا کردن بلیت یک بازی مشکل داریم، می‌توانیم از کسانی که احتمالاً کارت عضویت دارند سؤال کنیم. این هفته من به ورزشگاه برنتفورد رفتم و یکی از اعضای این گروه فیسبوکی برایم بلیت گرفت.»
دو نروژی به نام‌های «گیر فلورهوگ» و «لارس اریک بولستاد» اپلیکیشنی طراحی کرده‌اند تا به کمک گراندهوپرها بیاید. این اپ که نامش گراندهوپر است در سال 2012 راه‌اندازی شده و به لطف مکان‌یاب مسابقاتی که در آن حوالی برگزار می‌شود را به فرد اطلاع می‌دهد.
سازندگان این اپ که اطلاعات 700 لیگ فوتبال مردان و 50 هزار ورزشگاه را جمع‌آوری کرده‌اند، می‌گویند: «اگر برای یک آخر هفته ماه مه به اسلو سفر می‌کنید، به راحتی می‌توانید اطلاعات بازی‌هایی را که در آن حوالی برگزار می‌شود، پیدا کنید.»
این اپ همچنین به کاربرانش اجازه می‌دهد آثاری از تمام مسابقاتی که از نزدیک تماشا می‌کنند را ثبت کنند. بدین ترتیب در پایان سال هرکس می‌تواند بیلانی از سفرهایی که انجام داده، گل‌هایی که از نزدیک دیده و جذابترین مسابقه‌ای که شاهدش بوده را داشته باشد.
تاکنون بیش از صد هزار نفر این ابزار ارزشمند را نصب کرده‌اند که بج‌هایی را هم بر اساس تعداد سفرها به کاربران پیشنهاد می‌دهد. لارس اریک با خنده می‌گوید: «هیچ کس هنوز نتوانسته همه بج‌ها را داشته باشد، ولی بعضی‌ها تعداد زیادی از آنها دارند.»
رون کوپنز تا به حال توانسته 20 بج بگیرد و مصمم است این تعداد افزایش یابد. این هلندی برای ماه ژانویه سفری به پورتو داشت تا بتواند در دو روز چهار مسابقه ببیند. او برای ماه فوریه به انگلیس و برای ماه مارس به گلاسکوی اسکاتلند می‌رود. رون همچنین آرزو دارد بتواند دوباره به آرژانتین سفر کند.
ولی بهای این تفریح خاص و پرهیجان چیست؟ رون می‌گوید: «گاهی اعضای خانواده غر می‌زنند که با پول این سفرها می‌توانستم یک ماشین گرانقیمت بخرم، ولی من توجهی به حرف آنها ندارم. تجربه این سفرها صد برابر ارزشمندتر است. در این ده سال من حدود 200 سفر داشته‌ام. اگر نام باشگاه یا شهری را به من بگویید بلافاصله یک خاطره از آن به ذهن من می‌آید.»