ایمان گودرزی
روزنامه نگار
نقل ‌و انتقالات تابستانی پیش از آغاز لیگ بیست ‌و دوم در حالی دنبال شد که سروصدای زیادی داشت و به اصطلاح، بمب‌های زیادی در بازار منفجر شد. از بازگشت ستاره‌ای مثل مهدی قایدی به استقلال و جذب مهره کلیدی مانند سروش رفیعی توسط پرسپولیسی‌ها تا حضور مانوئل فرناندز فوق‌ستاره پرتغالی در سپاهان و البته حضور چهره‌های نام‌آشنا و باتجربه‌ای مثل اشکان دژاگه و وریا غفوری در فولاد. لوسیانو پریرا هم در انتقالی جذاب راهی مس رفسنجان شد. اما این اسامی جذاب هیچ‌کدام مطابق انتظارات پیش نرفتند و هر هفته ناامید کننده‌تر از قبل ظاهر شدند تا به ناچار در نقل و انتقالات زمستان اکثر این نام‌های بزرگ توسط باشگاه‌ها در لیست فروش قرار داده شوند. بسیاری از ستاره‌هایی که ابتدای فصل به تیم‌های مدعی لیگ برگشتند آرزوی رسیدن به جام جهانی را در سر داشتند اما نه تنها نتوانستند در قطر جایی در لیست کی‌روش داشته باشند بلکه جایگاه ثابتی را نیز در باشگاه خود ندارند. شاید بتوان از بزرگترین ستاره ناکام لیگ از سجاد شهباززاده نام برد، سجاد که پس از یک دوره موفق دوباره به جمع آبی‌ها بازگشت، هیچ رنگ و بویی از سجاد سپاهان نداشت و بعد از گذشت 16 هفته از لیگ یک بار هم موفق به گلزنی نشد، همین مسأله باعث شد که سرمربی و باشگاه با جدایی این بازیکن در نیم فصل مشکلی نداشته باشند. در تیم رقیب نیز ستاره‌های رو به خاموشی وجود دارند؛ سیامک نعمتی یکی از بازیکنانی است که به صورت قطعی از جمع سرخ‌پوشان جدا خواهد شد، در تبریز نیز محمد عباس‌زاده دیگر یک گلزن بی‌رحم نیست که همین مسأله ممکن است به جدایی این بازیکن حداقل در پایان فصل منجر شود. می‌توان از این لیگ به عنوان ستاره‌‌کش‌ترین لیگ تاریخ لیگ برتر نام برد.
 

سعید زاهدیان
روزنامه نگار
بیست و دو دوره از لیگ‌ برتر می‌گذرد؛ در تمام این سال‌ها یک نمونه بیاورید که فوتبالیست‌های ما ابتدای فصل رسمی اعلام کنند که دیگر به سال آخر دوران حرفه‌ای خود رسیده‌اند و در انتهای فصل با فوتبال خداحافظی خواهند کرد. از ستاره‌های بزرگ مثل علی دایی و علی کریمی تا مهدی مهدوی‌کیا، آندو تیموریان، سیدجلال حسینی و اشکان دژاگه و مسعود شجاعی -که این دو همچنان شاغل هستند- آنقدر برای ادامه بازی تلاش و تقلا داشتند که سرانجام به سرنوشتی شبیه سیاوش یزدانی این روزها مبتلا شدند و با اخراج از یک تیم و رعایت نشدن حرمت و جایگاه‌شان، با فوتبال وداعی غم‌انگیز داشتند.
نقطه مقابل آنها، فوتبالیست‌های حرفه‌ای اروپایی هستند که خوب می‌فهمند باید چه روز و چه زمانی قید بازی را بزنند و برای زندگی بعد از فوتبال خود برنامه‌های روشن و مشخصی دارند؛ گروهی وارد حوزه مربیگری می‌شوند و عده‌ای با درآمد‌های دوران فوتبال بیزینس و حرفه متفاوتی در پیش می‌گیرند. وجه اشتراک همه آنها درک مناسب از زمان پایان بازی و برنامه‌های روشن برای آینده است؛ شاید کریستیانو رونالدو که سر از باشگاه النصر عربستان درآورد، یک استثنا در میان هم‌نسل‌های خود باشد.
انگار این عبارت مصطلح در فوتبال که بازیکنان دو بار مرگ را تجربه می‌کنند، درباره بازیکنان ایرانی بیشتر صدق می‌کند و پایان دادن به دوران بازیگری برای بازیکنان ایرانی بسیار ترسناک است؛ چرا باید بازیکنی مثل مسعود شجاعی و اشکان دژاگه که به 40 سالگی نزدیک می‌شوند، در لیست مازاد باشگاه‌های قبلی قرار بگیرند و برای ادامه به هوادار بروند؟
پپ گواردیولا هم‌سن دژاگه و شجاعی بود که سرمربی بارسلونا شد و در نخستین سال حضور خود تمام جام‌های ممکن را درو کرد. میکل آرتتا، ناگلزمن، لمپارد، پاتریک ویرا، ژاوی، ژابی آلونسو، پیرلو، گتوزو و خیلی‌های دیگر وقتی هنوز به 40 سالگی نرسیده بودند، سرمربی تیم‌های مهمی شدند و موفقیت‌های نسبی هم کسب کردند. در فوتبال ایران شاید تنها جواد نکونام بود که با برنامه وارد مربیگری شد و هدف روشنی در سال‌های پایانی بازی خود داشت.
هر سال در فصل نقل و انتقالات، بازیکنان مشهور و پرآوازه‌ای هستند که به دلایل مختلف از تیم‌های خود کنار گذاشته می‌شوند و بی‌آنکه در حضور تماشاگران از حضور آنها قدردانی شود، با تیمی که ریشه و هویت فوتبالی آنها را تشکیل می‌دهد، با فرمی نامتعارف خداحافظی کرده‌اند. مجتبی جباری نمونه‌ای بارز و مشخص از کنار گذاشتن یک بازیکن بزرگ از سوی یک باشگاه بزرگ است؛ چرا باشگاه استقلال باید جباری را در میانه فصل اخراج کند؟ چرا جباری اجازه داد که یک مدیر غیر ورزشی که سابقه درخشانی در فوتبال ایران ندارد، با شخصیت و اعتبار یکی از بزرگترین بازیکنان دو دهه اخیر استقلال بازی کند؟
سوای فوتبال باشگاهی، در فوتبال ملی هم اوضاع بهتر نیست؛ به باشگاه 100 تایی‌ها نگاه کنید: «علی دایی، مهدی مهدوی‌کیا، علی کریمی، جواد نکونام، آندو تیموریان، سیدجلال حسینی و احسان حاجی‌صفی!» همگی با دلخوری از تیم‌ ملی کنار گذاشته شدند و از آنها حتی برای 5 دقیقه قبل از یک بازی ملی مراسم تقدیر گرفته نشد. بخشی از این رفتارها ناشی از سوءمدیریت و بی‌تفاوتی مدیریت فوتبال ایران است اما بخش اعظمی از این دست اتفاقات نتیجه نشناختن‌شان و جایگاه فوتبالیست‌ها توسط خودشان است که به مربیان و مسئولان فوتبال اجازه می‌دهند تا به راحتی روی نام آنها قلم قرمز بکشند و در آخر مصاحبه‌ای تند بابت دعوت نشدن آنها به تیم‌ ملی در رسانه‌ها به یادگار می‌ماند.
تا روزی که فوتبالیست‌ها از حرفه‌ای بودن، به حقوق و دستمزد دوران بازی فکر می‌کنند، هر سال شاهد اتفاقات مشابهی هستیم و فرهنگ خداحافظی هرگز نزد بازیکنان ایرانی ایجاد نخواهد شد.


 

هیراد ایرانی
روزنامه نگار
دوره جالبی شده؛ ساپینتو سرمربی استقلال و گل‌محمدی سرمربی پرسپولیس «لیست سیاه» خود را اعلام کردند و هر کدام‌شان یک «سیا» را کنار گذاشتند. سیاوش یزدانی باید پیراهن آبی را از تن خارج کند و به سیامک نعمتی اعلام کردند از رختکن سرخ خارج شود.
طوری هر دو بازیکن را به لیست مازاد فرستادند که راهی برای بازگشت نباشد. سیاوش، مرد پرحاشیه استقلال که چند سالی است در لیست بازیکنان پر تیتر در مطبوعات و رسانه‌ها شناخته می‌شود، احساس می‌کرد به روزهای خوب خود برگشته و ساپینتو را راضی کرده تا اتفاقات گذشته را فراموش کند. البته یک احساس توخالی و پیش‌بینی عبث بود. مرد پرتغالی که قاب‌های فراوانی از عصبانیتش روی نیمکت استقلال در فضای مجازی وجود دارد، برای سیاوش که داعیه کاپیتانی تیم را داشت، «قاط» زد و او را کنار گذاشت. در سمت دیگر، سیامک هم رفتنی شد. بازیکنی که خیلی‌ها فکر می‌کردند بزودی کاپیتان پرسپولیس می‌شود اما با یک خداحافظی، رهایش کردند. هنوز بعضی از بازیکنان اعتقاد دارند سیامک مثل پسر یحیی بود اما گل‌محمدی حتی از بازیکنی که تا آن حد دوستش داشت، گذر کرد. احتمالاً ساپینتو و گل‌محمدی برای تقویت تیم‌شان دست به تغییرات زدند. آنها لیست را خالی کردند تا تیم‌شان نفس بکشد؛ هر چند می‌توان این‌طور گفت که شاید خودشان هم نفسی تازه کنند و از شر «یکسری حواشی» خلاص شوند. بگذارید ببینیم «سیابازی» یحیی و ساپینتو چه تغییری در سرنوشت استقلال و پرسپولیس ایجاد می‌کند؛ نتیجه این داستان جالب است.

 

هومن جعفری
روزنامه نگار
آیا ساپینتو حق دارد به یزدانی بی‌اعتنا و مشکوک باشد؟ من به او حق می‌دهم. وقتی کارنامه یزدانی را کنار هم می‌گذاریم متوجه می‌شویم که استاد خودش چاه امروز را از مدت‌ها قبل کنده بود! مصاحبه‌اش علیه فکری نقطه پایان کارش بود. همان روز باید از تیم حذف می‌شد اما نگهش داشتند و در نتیجه مکافاتش دیرتر شد.
او یک بار این بازی را با آجورلو پیاده کرد و برای انتقالش به ملوان به مدیر باشگاه بد تاخت. مدیری که بشدت زیر فشار بود و همزمان در چند جبهه می‌جنگید تا تیمش را قهرمان کند، انتظار این تکل از پشت را نداشت! با این همه باشگاه باز هم با او راه آمد و حتی اول فصل، حسینی را خریدند و به باشگاه دیگری قرض دادند تا دکتر باقی بماند.
او اما با یک متلک آشکار به ساپینتو برای جشن تولدش، نشان داد که سیاست سکوت و پرهیز از بروز خشمش از بابت نیمکت‌نشینی را ندارد. ساپینتو از تیم کنارش گذاشت اما بعداً با وساطت مدیرعامل برش گرداند. در بازی با سپاهان سیاوش خودش تیشه به ریشه خودش زد و از فهرست تیم خارج شد.
من کار ندارم خطاهای او عمدی بود یا غیرعمدی. کار ندارم می‌خواست مربی را زمین بزند یا نه. قصه اینجاست که او خودش ما و مربی و بسیاری از هواداران را در وضعیتی قرار داد که به او چنان نگاهی داشته باشند. این تاوان مصاحبه‌اش علیه فکری بود و درس عبرتی برای بقیه فوتبالیست‌ها که نیایند و با خاطری آسوده مقابل دوربین اسرار تیمی را فاش کنند و با افتخار از کم فروشی‌های خودشان تفاخر بفروشند!
سیاوش یزدانی دفاع بسیار باکلاسی است اما انگار خودش قدر خودش را نمی‌داند. چقدر حیف که از استقلال کنار گذاشته شد اما این کمترین تاوانی است که برای زمان فکری پرداخت می‌کند. به بقیه فوتبالیست‌ها باید تأکید مؤکد کرد که چیزی نگویید و کاری نکنید که روزی مردم از حذف شما جشن بگیرند!
 

سینا فتوت
روزنامه نگار
همیشه در دانشگاه‌ها یک فرصت کوتاهی برای حذف و اضافه درس‌ها به دانشجویان داده می‌شود. فرصت اندک است و انتخاب کردن درس‌هایی که می‌خواهی از ترمت کنار بگذاری آسان‌تر از اضافه کردن درس‌هایی است که می‌خواهی به ترمت اضافه کنی.
وقت حذف و اضافه رسیده و رو به پایان است. تیم‌ها به آرامی مشغول حذف کردن نفرات اضافه و جذب کردن بازیکنان اضافه تیم‌های دیگر هستند. هیچ تیمی بازیکن خوبش را مفت نمی‌دهد و قیمتی که روی نفرات خوب گذاشته می‌شود طوری است که شما از خریدشان پشیمان شوی. در نتیجه بازار عمدتاً بازار حذف اضافه است نه حذف و اضافه!
پرسپولیس سیامک نعمتی و پاکدل را در می‌کند. پاکدل که رفت. نعمتی ظاهراً هنوز در حال تلاش برای ماندن است. یحیی اما بازیکن معمولی نمی‌خواهد. فولاد پاتوسی نامنظم را حذف می‌کند و کولیبالی هم باید برود. دلیل؟ ظاهراً جواد دنبال بازیکن خارجی دیگری است و دارد جا باز می‌کند وگرنه کولیبالی همین الان احتمالاً در ده تیم لیگ ایران فیکس بازی کند.
تراکتور انگار در حال رد کردن عباس‌زاده است. مهاجمی که دست‌کم من از او بازی بد و حاشیه منفی سراغ ندارم اما خمز مربی سختگیری است. او در حد لالیگا سخت می‌گیرد.
استقلال هم دو، سه تایی را رد می‌کند. بیچاره آمانوف و دو، سه مهاجمی که بازی کمتر به آنها رسید. همه بیرون می‌کنند اما یکی را پیدا کنید که بتواند یار جدید بگیرد!
 

امیررضا همایون
روزنامه نگار
شاید هیچ شغلی در جهان به اندازه رشته‌های مختلف ورزشی و هوادارانش بی‌رحم نباشد. در جهان ورزش تا زمانی که ستاره باشی، همه با تو عکس می‌گیرند و امضا می‌خواهند، اما همین که از روزهای خوب خودت دور شوی، کسی دیگر یادت نمی‌کند. انگار نه انگار که روزی بوده‌ای و همه برایت سر و دست می‌شکستند. اتفاقی که در این فصل برای برخی از ستاره‌های فوتبال ایران رخ داده؛ مانند رشید مظاهری که در سالیان گذشته دوران درخشانی با ذوب‌آهن و در مقطعی همراه با استقلال سپری کرد و با رؤیای بازگشت به دوران اوج به سپاهان پیوست، اما این اتفاق نه تنها کمکی به بازگشت او نکرد بلکه او را به ته چاه ویل فراموشی فرستاد. الان کمتر کسی رشید مظاهری را به یاد دارد.
سیامک نعمتی هم یکی دیگر از این دست بازیکنان است. بازیکنی که زمان پنجره بسته پرسپولیس در سال 2018 با وجود پیشنهادات خوبی که داشت، از این تیم نرفت و باعث شد آن نتیجه رؤیایی برای پرسپولیس یعنی راهیابی به فینال لیگ قهرمانان آسیا در آن مقطع رخ بدهد. اگر فکر می‌کنید از این اتفاقات در استقلال وجود نداشته، سخت در اشتباه هستید چراکه در جمع آبی‌ها این اتفاق همین چند روز پیش رخ داده. سیاوش یزدانی به خاطر اشتباهی که مقابل سپاهان داشت و یک پنالتی به تیم حریف داد، از سوی ساپینتو در اختیار باشگاه قرار گرفت. ستاره‌ای که فصل گذشته نقش بسار مهمی در تیم استقلال داشت اما حالا و به خاطر یک اشتباه فراموش شده. دنیای ورزش بسیار بی‌رحم است، زیرا تا زمانی که در اوج هستی، همه مربیان و هواداران دنبالت هستند و برایت فرش قرمز پهن می‌کنند، اما به محض انجام دادن یک اشتباه همه فراموشت می‌کنند.